Het Grieks carnaval, in het Grieks Apokries genoemd, is één van de vrolijkste en meest kleurrijke periodes van het jaar. Drie weken lang wordt er in het hele land gefeest, verkleed, gedanst en gelachen voordat de vastentijd van de Grieks-orthodoxe kerk begint. Van de traditionele vieringen op Skyros tot de grootse optochten in Patras en Rethymnon: carnaval in Griekenland is een belevenis die diep in de cultuur verankerd zit.

Wat is Apokries?

Het woord Apokries betekent letterlijk “afscheid van het vlees” en verwijst naar de overgang naar de vastentijd voor Pasen. Toch is het Grieks carnaval veel meer dan een religieuze voorbereiding. De oorsprong ligt deels in oude Dionysische feesten, waarbij muziek, dans en verkleedpartijen centraal stonden. In moderne vorm is het een tijd waarin de rollen omgedraaid zijn, de humor hoogtij viert en iedereen zich even kan laten gaan.

Het carnaval in Griekenland duurt drie weken en eindigt met Kathará Deftera (Clean Monday), de eerste dag van de vasten. Elke week heeft een eigen betekenis:

• De week van de tollenaar en de farizeeër – een rustige start van het feestseizoen, waarin nog niet wordt gevast.
• De vleesweek (Kreatini) – de week waarin Tsiknopempti valt, letterlijk “rookdonderdag”, waarop overal vlees wordt gegrild en de geur van barbecue door de straten hangt.
• De kaasweek (Tyrini) – de laatste carnavalsweek, waarin geen vlees meer wordt gegeten maar nog wel zuivelproducten, tot de vasten op Clean Monday begint.

Kleurrijke tradities en verkleedpartijen

In vrijwel elk dorp en stad wordt carnaval op eigen wijze gevierd. Mensen trekken maskers aan, organiseren dansfeesten en bereiden lokale lekkernijen. Kinderen gaan verkleed naar school en ook in restaurants en cafés hangt een feestelijke sfeer. Het Grieks carnaval is een periode van overvloed, creativiteit en saamhorigheid – een feest voor jong en oud.

Carnaval op Skyros – de roep van de bellen

Een van de meest bijzondere vieringen van carnaval in Griekenland vind je op het eiland Skyros. Hier gaat het er traditioneel en luidruchtig aan toe. De hoofdrol is weggelegd voor de Geros, een man die zich hult in een geitenvacht en een gordel met zware bellen draagt. Samen met de Korela, zijn vrouwelijke tegenhanger in witte kleding, danst en beweegt hij door de smalle straatjes van Chora. Het ritmische geluid van de bellen galmt over het eiland en symboliseert het ontwaken van de natuur na de winter.

Op Clean Monday eindigen de feesten met de Trata, een satirisch toneelstuk waarbij vissers en dorpelingen actuele gebeurtenissen op de hak nemen. Het carnaval op Skyros is puur, volks en diepgeworteld. Een unieke ervaring voor wie het authentieke Griekenland wil leren kennen.

Carnaval in Patras – het grootste van Griekenland

Als je op zoek bent naar het meest uitbundige feest, reist naar Patras. Het carnaval in Patras is het grootste en bekendste van het land, met een geschiedenis van meer dan 180 jaar. Wekenlang bruist de stad van optochten, bals en straatfeesten. De hoogtijdagen zijn het laatste weekend van Apokries, wanneer duizenden verklede deelnemers door de straten trekken tijdens de grote parade.
De praalwagens zijn indrukwekkend, de muziek klinkt overal en het enthousiasme is aanstekelijk. Ook kinderen doen mee met hun eigen parade. Op zondagavond wordt het carnaval afgesloten met het verbranden van de symbolische “koning van het carnaval” en een groots vuurwerk boven de haven.

Carnaval in Rethymnon – Venetiaanse charme op Kreta

Ook op Kreta weten ze hoe ze carnaval moeten vieren. Het carnaval in Rethymnon heeft een lange traditie die teruggaat tot de Venetiaanse tijd. De smalle straatjes van de oude binnenstad vormen het decor voor gemaskerde bals, kostuumwedstrijden en theatervoorstellingen. Lokale groepen werken maandenlang aan hun kostuums en wagens, wat het evenement een artistiek en cultureel tintje geeft.

De slotparade door het centrum van Rethymnon is spectaculair, met duizenden feestvierders, livemuziek en dans. De sfeer is ontspannen en uitnodigend en bezoekers worden aangemoedigd om vooral mee te doen en zich onder te dompelen in de feestvreugde.

De betekenis van carnaval voor de Grieken

Voor de Grieken betekent Apokries niet alleen plezier maken, maar ook samenkomen. Families eten en dansen samen, dorpen organiseren optochten en scholen houden verkleedfeesten. Het is een periode van vrijheid, humor en verbondenheid vóór de rust en bezinning van de vasten.

Tips voor toeristen voor Grieks carnaval

Wie carnaval in Griekenland wil meemaken, plant zijn reis het best in februari of maart, afhankelijk van de paasdatum. Met een beetje geluk valleen de vieringen in onze voorjaarsvakantie. Patras en Rethymnon zijn interessant als je houdt van groots en meeslepend, terwijl Skyros juist de charme van traditie en folklore biedt. Boek op tijd een accommodatie, want zeker in Patras loopt het snel vol. En vergeet niet: bij het Grieks carnaval hoort meedoen. Trek een masker aan, proef van de lokale gerechten en dans mee tot in de nacht.