Griekse taal

    Grieks is voor ons Nederlanders een moeilijke taal. Het Grieks alfabet heeft geen 26 maar 24 letters en de Grieken kennen bijvoorbeeld ook meerdere i’s en o’s. De klinkers zijn in het Grieks allemaal kort en helder, vooral bij de e moeten wij Nederlanders daar goed op letten. Ook de lettercombinatie ai wordt als e uitgesproken. Er worden in het Grieks drie klinkers als i uitgesproken.

    De Griekse taal is handig om te spreken tijdens je vakantie

    Grieks is een taal die tamelijk snel gesproken wordt. Bovendien leggen de Grieken nauwelijks pauzes tussen de afzonderlijke woorden. Dit maakt het voor ons moeilijk om te horen waar het ene woord ophoud en het andere begint.

    Om de Griekse taal te leren kun je in Nederland een (online) taalcursus volgen. Je kunt dit zelfstandig doen met media en leerboeken, maar veel Griekse verenigingen geven ook taalcursussen. Leuk als je op vakantie een paar woordjes Grieks kunt spreken. Om de taal echt goed te kunnen spreken en schrijven is een meerjarig traject vaak wel noodzakelijk. Leuk is het om tijdens je vakantie Griekse begroetingen te kunnen gebruiken.

    Greeklish als Griekse taal

    Griekenland-informatie-Grieksetaal-steen-300“Greeklish” (het woord is een samentrekking van Greek en English) is Grieks geschreven met Latijnse lettertekens, dat wil zeggen met onze lettertekens. Dit geschreven Grieks lijkt onlosmakelijk verbonden te zijn met onze “snelle” wereld van computers waarin internet, email en sms zulke belangrijke communicatiemiddelen zijn geworden. “Greeklish” lijkt dan ook in zwang gekomen te zijn in de beginperiode van het computertijdperk, toen nog niet alle computers het Griekse lettertype ondersteunden en het schrijven van Grieks met Latijnse lettertekens dus om puur technische redenen een noodzakelijk kwaad was. Maar niets is minder waar. “Greeklish”, in het Grieks φραγκοχιώτικα of ook wel φραγκολεβαντίνικα, is al veel ouder. De oudste, ons bekende, Griekse tekst geschreven met Latijnse lettertekens stamt uit 1595 en is gedrukt in Venetië en heet “Didaskalia Cristianiki is tin opoian…”

    De term φραγκοχιώτικα valt uiteen in “φραγκο” wat verwijst naar “west-Europees” en in het bijzonder naar “rooms-katholiek” en “χιώτικα” wat zoveel betekent als “Chiotisch”, afkomstig uit Chios. In 1590 vestigden Jezuïeten zich op het eiland Chios. Zij legden zich toe op het bekeren van hun Griekssprekende leerlingen tot het rooms-katholieke geloof op de door hen opgerichte school. Zij gebruikten daarbij boeken die in het Grieks waren geschreven maar gedrukt met Latijnse lettertekens aangezien hun drukkerij slechts over Latijnse lettertekens beschikte. Vanuit Chios waaide het Frangochiotika over naar Smyrna, mede dankzij Italiaanse handelslieden die o.a. vanuit Chios, maar ook vanuit andere Griekse eilanden naar deze stad trokken, het centrum van de internationale handel in die tijd. Onder de zeer gemengde bevolking van Smyrna werd het Frangochiotika de voertaal. Volgens het Nationaal Archief in Den Haag is het Frangochiotika “een insulair Grieks dialect met sterke Italiaanse invloeden”. Dat het Frangochiotika sterke invloeden kent vanuit het Italiaans blijkt ook uit de volgende zin, genomen uit de komedie “Fortounatos” van Markos Antonius Foskolos uit 1655 geschreven op Kreta, dat eeuwenlang onder de invloedsfeer van Venetië verkeerde: Afedimu sibathismu chie i pinamu na sisso = φέντη μου συμπάθησ’μου και η πείνα μου να ζήσω.

    Griekenland-informatie-grieksetaal-wijnhuis-300“Greeklish” kan op verschillende manieren worden geschreven: allereerst kan men de officiële, internationale regels voor translitteratie volgen. Veelal echter wordt er gekozen voor een mengvorm tussen de fonetische weergave en een visuele weergave, een systeem waarbij de gebruikte symbolen lijken op Griekse letters zoals bijvoorbeeld in “8elw”. Naast deze schrijfwijzen is er ook nog een variant waarbij men de toetsenbordinstelling als uitgangspunt neemt. Het bijgaande schema geeft voor de belangrijkste letters en lettercombinaties de mogelijkheden weer. Naast het gebruik van “Greeklish” kent de moderne e-communicatie ook zijn typische afkortingen en uitdrukkingen.

    Algemene Griekse woorden

    Ja -> Neh
    Nee -> Ochie

    Dagen en data in het Grieks

    Vandaag -> Siemera
    Morgen -> Avrio
    Gisteren -> Ochtes
    Maandag -> Deftera
    Dinsdag -> Trietie
    Woensdag -> Tetartie
    Donderdag -> Pemptie
    Vrijdag -> Paraskevie
    Zaterdag -> Savato
    Zondag -> Kiriakie
    Week -> Evdomada
    Dag -> Mera
    Jaar -> Chronos

    Groeten in het Grieks

    Goedemorgen -> Kalimera
    Goedemiddag -> Kalimera
    Goedenavond -> Kalispera
    Goedenacht -> Kalinichta
    Goedendag -> Jiasou
    Welterusten -> Sto kalo
    Goed reis -> Kalo Taxidi

    Naar het strand in Griekenland

    Strand -> Paralia
    Zee -> Thalassa
    Zwemmen -> Banjo
    Bruin -> Mavros

    Het weer in het Grieks

    Mooi weer -> Kalo kero
    Slecht weer -> Kako kero
    Regen -> Vreksie
    Zon -> Iljos
    Wat voor weer is het morgen -> Tie kero tha echoeme avrio
    Koud -> Krio
    Warm -> Zesti

    Reizen Griekse woordjes

    Reis -> Taxidi
    Vliegtuig -> Ajeroplano
    Auto -> Aftokinito
    Vliegveld -> Aerodromio
    Vlucht -> Ptiesie

    In het restaurant de Griekse taal

    De rekening -> Logariasmo
    Mag ik de rekening? -> To logariasmo parakalo
    Ik wil graag -> Thelo
    IJskoffie -> Frappeh
    Menu -> Menoe
    Ober -> Garsonie
    Glas -> Potiri
    Fles -> Boekali
    Bord -> Pjato
    Eten -> Trohoh
    Drinken -> Pieno

    In de supermarkt een woordje Grieks

    Appel -> Milo
    Melk -> Gala
    Water -> Nero
    Bier -> Biera
    Citroen -> Lemoni
    Yoghurt -> Jaoerti
    Meloen -> Peponi
    Watermeloen -> Karpoezi
    Brood -> Psomie
    Eieren -> Afga
    Fruit -> Froeta
    Perzik -> Rodakieno

    Tellen in het Grieks

    1 -> Enna
    2 -> Dio
    3 -> Tria
    4 -> Tessera
    5 -> Pende
    6 -> Exie
    7 -> Efta
    8 -> Ochto
    9 -> Enja
    10 -> Dekka
    100 -> Ekaton
    200 -> Diakosia
    1000 -> Chilia