De Grieken zijn een gastvrij volk, daar staan ze alom bekend. Zelf noemen ze deze Griekse gastvrijheid ‘Philoxenia’ en het is iets wat in hun DNA zit; een soort traditie. Grieken zijn zorgzaam en vrijgevig. Bij aankomst in een Griekse haven zie je bijvoorbeeld groot ‘Kalos Irthate’ op een muur gekalkt staan, wat ‘welkom’ betekent. Dat warme onthaal krijgt daarna op het terras vervolg met een fles water en glazen voor iedereen aan tafel. Soms met iets lekkers erbij. En dit zie je dan weer niet terug op je rekening. Wat is typisch Grieks? We hebben nog meer opvallende Griekse tradities en gewoontes voor je op een rij gezet.
Griekse traditie: gasten zijn een geschenk van de goden
Eten betekent bij de Grieken met elkaar delen. Dat is een gewoonte. Probeer zelf eens een serie voorgerechten (Mezzedes) centraal op tafel te laten zetten als je uit eten gaat in Griekenland. Zoals de Grieken zelf doen. Neem allemaal een bord en een vork en prik wat je lekker lijkt. Je zult zien dat deze manier van eten je véél meer met elkaar verbindt. En je eet divers, proeft veel meer en zit automatisch langer gezellig met elkaar aan tafel.
De gerechten in een Griekse taverne zijn overigens met oprechte zorg bereid en worden tevens met oprechte aandacht geserveerd. Traditioneel Grieks staat oma, in het Grieks ‘yiayia’, hier zelfs nog graag in de keuken. Voordat je de rekening krijgt staat er een dessert op tafel, een bord vers fruit of een glas raki of ouzo. Van het huis. Grieken geloven volgens eeuwenoude traditie namelijk dat gasten een geschenk van de goden zijn. Gasten dien je welkom te heten, met respect te behandelen en goed te verzorgen.
Griekse gewoontes bij begroetingen
Ook hebben Grieken zo hun gewoontes bij begroetingen. Zowel mannen als vrouwen krijgen twee zoenen en een stevige knuffel bij het weerzien. Daar moeten wij als Nederlandse mannen weleens aan wennen. Een andere Griekse gewoonte was dat men niet zwaait met de volle hand en de handpalm in de richting van de bekende. Uit respect, want dat zien Grieken als onbeleefd. Tegenwoordig gebeurt dit ook in Griekenland meer en meer, zoals wij Noord-Europeanen dat doen, en is dit een beetje achterhaald. Kijk trouwens niet gek op als een Griek je na een jaar of twee niet gezien te hebben gewoon begroet en ook herkent. Dit is namelijk ‘echt’ en hij of zij heeft ook die goede herinneringen aan eerdere ontmoeting(en).
Onbeleefd is het in Griekenland als je met onbedekte schouders en soms ook benen een klooster of kerk van binnen wilt bekeken. In sommige gevallen zijn er doeken beschikbaar om tijdens het bezoek over je schouders te dragen, maar in bikini mag je bijvoorbeeld echt niet naar binnen.
Grieken drinken hun koffie koud
Als enige volk ter wereld drinken de Grieken hun koffies het liefst koud. Deze gewoonte is eenvoudig te verklaren door het Mediterrane klimaat in het land met hete zomers. Een zogeheten ‘freddo’ espresso of cappuccino is een koffie met ijsblokjes. Ook drinken de Grieken hun koffie bijna altijd buiten de deur. Deze koffietjes bevatten overigens veel meer cafeïne, waardoor de Grieken langer de tijd nemen om het op te drinken. Wij hebben in Nederland dure machines voor de lekkerste koffie, maar de Grieken hebben dit dus niet. Ze zoeken elkaar liever buiten ergens op bij een terras met een gezellige babbel erbij.
Naamdagen: jongensnamen en meisjesnamen
Kinderen worden in Griekenland vernoemd naar hun grootouders. Dit betekent dat bepaalde jongensnamen en meisjesnamen heel veel voorkomen. Denk bijvoorbeeld aan Georgios, Dimitrios, Ioannis, Christos, Sofia, Eleni en Maria. Een Grieks-Orthodoxe traditie is het vieren van naamdagen. Vrijwel alle Griekse namen zijn verbonden aan die van een (bescherm)heilige. Om deze te eren vieren de Grieken deze naamdagen. De naamdag is in Griekenland belangrijker dan je eigenlijke verjaardag en wordt ook uitbundiger gevierd. Feitelijk vier je je naamdag met alle andere Grieken die dezelfde naam hebben.
Veel huizen niet afgebouwd. Waarom?
In Griekenland zie je vrij veel huizen die niet afgebouwd zijn. De muren ontbreken bijvoorbeeld. Deze ‘skeletten’ zijn niet altijd woningen in aanbouw. Meestal is dit niet, omdat een aannemer failliet is gegaan of door een economische crisis. Lokaal is het niet altijd zeker dat je altijd maar dezelfde bouwvergunning krijgt. Om dus zeker te zijn om een woning te mogen afbouwen of een gebouw überhaupt te mogen bouwen in de toekomst, wordt er vaak met een onafgebouwd huis zekerheid gecreëerd. Of de Grieken dit ooit gaan doen is dus nog maar de vraag.
Een andere reden is dat Grieken niet zo graag plannen. Misschien hebben ze ooit die tweede verdieping nodig, maar ze kijken dus meer naar vandaag de dag. En met zo’n onafgewerkte woning kan dus nog van alles. Een extra woongedeelte voor oma bijvoorbeeld of voor als hun dochter ooit trouwt.
Vasilopita op nieuwjaarsdag en de granaatappel
Grieken eten traditioneel op nieuwjaarsdag Vasilopita. Deze zoete gelukscake wordt op oudjaarsdag gemaakt en voorzien van een munt. Als je deze munt in je stuk taart hebt zitten brengt dat je komend jaar (extra) geluk. Op De Vakantiebeurs hadden onze vrienden van Kos elk jaar een Vasilopita op hun stand. Niet alleen erg lekker, maar ook interessant om zo te worden geïnformeerd over deze Griekse gewoonte met nieuwjaar.
Vlak voor klokslag 12 uur gaan traditioneel Griekse gezinnen graag naar buiten en gooien een granaatappel kapot voor de deur. Deze granaatappel, Rodí (ρόδι) in het Grieks, zit niet alleen barstensvol antioxidanten, maar is ook het symbool van vruchtbaarheid en geluk. Zo hopen de Grieken dus geluk af te dwingen voor het nieuwe jaar. Als een Griek een nieuwe woning koopt, is het ook niet ongebruikelijk dat eerst een granaatappel tegen de voordeur kapot wordt gegooid. Alvorens het echtpaar of gezin erin gaat wonen.