Olijfolie

Grieken consumeren per hoofd van de bevolking meer olijfolie dan enig ander volk ter wereld. Het land neemt de derde plaats in op de wereldranglijst van olieproducenten. De Griekse olijf hoort van oudsher thuis in de bergachtige streken in het westen van het land. Hier produceren kleine boerderijen een oogst van 400 of 500 kilo per jaar. Deze olijven worden naar coöperaties vervoerd, waar ze bij elkaar worden gedaan en als hoogwaardige mengsels worden verkocht. Grieken noemen olijfolie λάδι wat je uitspreekt als ‘ládi’ en heeft als bijnaam het vloeibare goud.

Griekenland wereldwijd in de top drie van olijfolieproducenten

Tegenwoordig worden ook in het midden van Griekenland olijfgaarden aangeplant. Daarnaast zijn natuurlijk ook de Griekse eilanden belangrijke olieleveranciers. Kreta produceert al sinds de Minoïsche tijd olie van superieure kwaliteit, terwijl ook Lesbos extra vierge olie aan het vasteland levert. Er wordt weleens gedacht dat de Griekse olijfolie wat minder goed van kwaliteit is, maar in werkelijkheid is het zo dat de beste olie uit Griekenland zelfs wordt verkocht aan Italië.

Tot voor kort werd er weinig aandacht besteed aan de presentatie en verpakking, maar de ene fles is tegenwoordig nog mooier dan de ander. Een aanwinst voor op elke eettafel of in je keuken. De kleine handzame verpakkingen kun je meenemen uit Griekenland naar Nederland, maar flessen van meer dan één liter mogen niet mee in je koffer.

Grieks olijfolie is beste ter wereld

Griekenland is met 300.000 ton olijfolie per jaar de derde grootste producent ter wereld. Van de totale productie in Griekenland haalt 70% de kwaliteitsklasse extra vierge (extra virgin). Op Kreta en de Peloponnesos produceert men zelfs de beste olijfolie ter wereld. Olijfoliën met een zeer lage zuurgraad boordevol belangrijke antioxidanten. Een gezond product dus. Uit onderzoek blijkt dat men op Kreta in 1996 gemiddeld 31 liter per bewoner per jaar consumeert. In Duitsland is dit bijvoorbeeld slechts 185 gram per jaar.

Olijfolie uit Kalamata op de Peloponnesos

Extra vierge olijfolie uit KretaDe beroemdste Griekse olijf is de Kalamata. Deze is bijzonder goed van smaak en wordt in de regel verwerkt voor tafelgebruik. Heel af en toe wordt er olie uit geperst. Eén van de olieproducerende rassen is de Koroneiki; er ontstaat nogal eens verwarring omdat één van de belangrijkste teeltgebieden van dit ras op de Peloponessos eveneens Kalamata wordt genoemd. “Kalamata” gewoonlijk wil zeggen Koroneiki-olie uit Kalamata. Een aangrenzende olieproducerende streek is Mani. En beide streken concurreren met elkaar om de productie van olie van de beste kwaliteit. Ook Lakonia in het zuidoosten van de Peloponnesos heeft superieure kwaliteit olie van soms zelfs inheemse olijfsoorten. Heerlijk!

Soorten en smaken olie van olijven uit Griekenland

Oude olijfpers voor olijfolie in museum GriekenlandGriekse olie heeft als karakteristiek een grasachtige smaak en geur. De smaak is vaak eenvoudig, maar daarom niet minder aantrekkelijk. De mate van peperigheid varieert per merk. Bekende merken Griekse olijfolie zijn Athena (Kalamata, 100% uit Kalamata-olijven, bittere smaak met noodachtige aroma, zeer goed), Gaea (Athene, noodachtige, fruitachtige smaak met weinig peper, zeer goed), Iliada (Peloponessos, beetje fruitig van smaak, kwalitatief zeer goed), Kydonia (Kreta, noodachtig aroma, grasachtige smaak, zacht en elegant, bijzonder goed), Solon (Neo Faliro, eenvoudig en lekker, zeer goed)

Griekse extra virgin olijfolie

Fraaie olijfolieflessen op LesbosDe kwaliteit ‘extra virgin’ wordt gemeten aan de hoeveelheid oliezuur per 100 gram olijfolie. Hoe lager het zuurgehalte, hoe beter en gezonder. Olijfolie mag alleen de naam ‘extra virgin’ dragen als de zuurgraad tussen de 0,1% en 0,8% per 100 gram ligt. Dit percentage moet de olie op natuurlijke wijze verkregen hebben. Extra vierge (extra virgin) betekent koud geperst en van de beste kwaliteit olijven. De eerste persing heeft een hogere kwaliteit dan van de tweede persing.

De extra vierge olijfolie uit Griekenland kun je het beste gebruiken voor koude gerechten. Een Griekse salade of gewoon een bakje olijfolie met peper, zout en brood gaan prima met de extra virgin variant. De smaak van extra virgin olijfolie vervliegt boven de 100 graden en daarom voldoet een basis olie ook prima om mee te bakken. Let op dat bakken in olijfolie wel meer spettert dan gewone boter.

Olijfolie uit de Peloponnesos en van Kreta hebben soms een zuurgraad van slechts 0,2% of 0,3%. Extra virgin olie van het merk Sitia heeft varianten met een zuurgraad van 0,2%. Vaak met mooie verpakkingen in blik of fles met een doos. Erg leuk om te geven als souvenir.