Klimaat en weer

    Alle Griekse eilanden en de kuststrook van het vasteland inclusief de Peloponessos hebben een Mediterraan klimaat: zachte vochtige winters en lange hete, droge zomers. De Mediterrane regio is een overgangsregio; in de winter staat het gebied onder invloed van de westcirculatie. Alhoewel ook gedurende de zomermaanden af en toe een bui kan ontstaan doet het natte winterseizoen vrij plotseling zijn intrede in het Griekenland klimaat, over het algemeen eind oktober.

    Griekenland heeft een typisch Mediterraan klimaat

    In oktober verliest het Azorenhoog haar invloed waarna frontale systemen vanuit het noorden, met daarachter koele luchtmassa’s, het gebied kunnen bereiken. Boven het relatieve warme zeewater, zelfs in januari is de zeewatertemperatuur enkele graden hoger dan de gemiddelde luchttemperatuur, geeft dit aanleiding tot een onstabiele atmosfeer en buienvorming, waarbij in de berggebieden de neerslag vaak door gedwongen stijging versterkt wordt.

    Meer dan de helft van de depressies die Griekenland aandoen in het winterhalfjaar zijn in feite “Genua”-depressies. Ze ontstaan indien een blokkerend hogedrukgebied boven Noord-Europa of boven de Atlantische Oceaan koude luchtmassa’s over het gebied laat uitstromen. De onstabiliteit die ontstaat boven het relatief warme zeewater in combinatie met een tak van de polaire straalstroom geven aanleiding tot vorming van actieve depressies in het westelijke Mediterrane bekken die vervolgens oostwaarts trekken.

    Gedurende de winter zijn de meeste hotels en appartementen gesloten. Hoogzomer is het heet en droog, de natuur is verdord. Fijn voor een strandvakantie, maar als je meer wilt is deze periode niet aan te raden. De beste reisperiode voor een actieve (wandel) vakantie is mei of juni. Het weer is stabiel en aangenaam en de natuur laat zich van zijn mooiste kant zien; groen en ontelbare bloemen.

    De laagste temperatuur in Griekenland

    Griekenland klimaat en weer strand en bewolking

    Griekenland klimaat en weer – strand met parasol

    De gemiddelde temperatuur in januari bedraagt in de Mediterrane regio 9oC tot 12oC van noord naar zuid. De gemiddelde maximum temperatuur ligt in januari rond 13oC  tot 15oC. Soms komt de temperatuur boven de 20oC. Vorst komt, aan de kusten, van de zuidelijke eilanden niet of nauwelijks voor. Op de eilanden meer naar het noorden en langs de kusten van het vasteland komt het soms tot minima onder 0oC. De laagste temperatuur ooit in Athene gemeten bedroeg -5,7oC in februari. Sneeuw is een zeldzaamheid op de Griekse eilanden en komt soms voor bij uitbraken van Arctische lucht. Op Corfu kan het door koude luchtaanvoer vanuit Albanië en op Kreta in het berggebied rondom de berg Ida in de winter weleens sneeuwen. Het aantal dagen met neerslag per jaar in het gebied is erg variabel, maar in het winterseizoen komt het ruwweg op 10 tot 17 dagen per maand tot neerslag.

    De gemiddelde neerslag is in december en januari het hoogste in Griekenland met gemiddeld 60 mm, daarentegen valt er in juli en augustus slechts 10 mm gemiddeld per maand. Het meeste regen valt in het westen van Griekenland in Epirus en op de Ionische eilanden. Ongeveer 1.100 mm per jaar.

    Het minimum temperatuur record van Griekenland is – 35,3° en werd gemeten in de bergen van de Peloponnesos in de winter van 2012. Ook op de berg Parnassos bij Delphi werd op 17 januari de laagste temperatuur ooit van – 33,1° gemeten.

    De hoogste temperatuur in Griekenland

    Het weer op de Griekse eilanden en weer mooie zonsondergang

    Griekenland klimaat en weer – zonsondergang

    In de zomer van het jaar 2000 waren er vier hittegolven met hoge temperaturen. In juli van dat jaar kwamen de temperaturen zelfs in het noorden van Griekenland op verschillende dagen ruim boven de 40oC. De landinwaarts gelegen stad Larissa noteerde op 5 juli 2000 45,4oC. Ook Thessaloniki boekte met 42,6oC een nieuw warmterecord. Het record in Athene is ook 42,6oC. In Heraklion werd het ooit in juni 45,6oC en Elefsis (Elefsina) registreerde op 10 juli 1977 maar liefst een temperatuur van 48,0oC. Dit is volgens de Griekse Meteorologische Dienst het absolute temperatuur record op Grieks grondgebied. Bovendien was dit lange tijd het warmterecord voor heel Europa. De hoogste maximum temperatuur ooit gemeten in Europa is 48,6oC op Sicilië.

    De “zomerperiode” begint in Griekenland vaak al in maart maar kent tot in mei vele onderbrekingen veroorzaakt door het langs trekken van depressies. Vanaf maart komt de luchttemperatuur uit boven die van het zeewater, wat een stabiliserend effect heeft. Geleidelijk breidt het Azorenhoog haar invloed uit terwijl het Euro-Aziatische hoog in betekenis afneemt. Vanaf half mei is het weer meestal stabiel en zomers. De gemiddelde maximum temperatuur ligt op veel stations op de eilanden en langs de kust in juli en augustus net boven de 30oC. Er zijn temperaturen gemeten tot boven de 40oC. Het aantal dagen met neerslag neemt af tot 0 of hooguit één of twee per maand in juli en augustus. Juli is de zonnigste maand met op veel plaatsen maar liefst zo’n 360 tot 390 uren zonneschijn.

    Griekenland klimaat vasteland

    Griekenland het weer vasteland in Thessaloniki

    De vele berggebieden in het binnenland hebben een tamelijk complexe uitwerking op het Griekenland klimaat. Sommige streken (leizijde) zijn in het winterhalfjaar droog, andere door stuwingseffecten juist nat. In de berggebieden (vooral in het noorden) ligt de gemiddelde temperatuur in januari onder 0oC en daar valt volop sneeuw. Er zijn zelfs enkele wintersportgebieden.

    In het hele binnenland, ook buiten de berggebieden, kan het zo af en toe vriezen, in de noordelijke helft soms zelfs streng. In juli en augustus ligt de gemiddelde maximumtemperatuur in de lagere delen van het binnenland rond de 34oC. Er zijn temperaturen gemeten tot 45oC.

    Gemiddelde temperaturen Minimum oC Overdag oC Maximum oC
    Januari 5,4 9,2 13,0
    Februari 5,6 9,7 13,6
    Maart 7,1 11,8 15,8
    April 10,1 15,9 20,1
    Mei 14,9 21,4 25,7
    Juni 19,5 26,1 30,6
    Juli 22,3 28,6 32,9
    Augustus 22,2 28,2 32,7
    September 18,8 24,3 28,9
    Oktober 14,6 19,0 23,2
    November 10,4 14,4 18,5
    December 7,2 10,9 14,7

    (Bron: HNMS voor weerstation Elefsina 1958-1997)

    Griekse eilanden klimaat

    Griekse eilanden klimaat met mist op Santorini

    De Griekse eilanden hebben niet allemaal hetzelfde klimaat. De Ionische eilanden Corfu, Kefalonia, Lefkas en Zakynthos zijn groene eilanden en hier is de kans op neerslag doorgaans wat groter. Het klimaat van Ionische eilanden is in de winter een stuk vochtiger en de temperatuur is vaak at lager dan de Cycladen eilanden. Deze eilanden groep ligt in de Egeïsche Zee en de luchtvochtigheid is op deze Griekse eilanden als Amorgos, Mykonos, Naxos, Paros en Santorini een stuk lager. In de zomer is het klimaat hier aangenaam met dagtemperaturen oplopend tot 30oC en vaak wind uit het noorden. In de winter valt hier soms een regenbui.

    Verder naar het oosten dichtbij Turkije liggen de Egeïsche Eilanden als Samos. Samos is ook een groen eiland en hier valt dan, voornamelijk in de wintermaanden, ook de nodige neerslag. Naar het zuidoosten toe vind je de eilandengroep Dodekanesos met Karpathos, Kos en Rhodos als bekendste eilanden. Het klimaat is op deze Griekse eilanden ook vaak aangenaam en het kan hier in november en maart bijvoorbeeld 25oC zijn overdag. Kastellorizo is het warmste eiland van Griekenland met gemiddeld de hoogste maximum temperatuur.

    Gemiddelde temperaturen Minimum oC Overdag oC Maximum oC
    Januari 9,0 12,1 15,3
    Februari 8,9 12,2 15,5
    Maart 9,7 13,5 16,7
    April 11,8 16,5 20,0
    Mei 15,0 20,3 23,5
    Juni 19,1 24,4 27,3
    Juli 21,6 26,1 28,7
    Augustus 21,8 26,0 28,5
    September 19,3 23,5 26,4
    Oktober 16,5 20,0 23,4
    November 13,4 16,6 20,0
    December 10,8 13,7 17,0

    (Bron: HNMS voor weerstation Heraklion 1955-1997)

    Zonkracht en zonuren in Griekenland

    De zonkracht is Griekenland is over het algemeen hoger dan in Nederland. Door de ligging dichter bij de evenaar is de afstand naar de zon iets korter. Ook schijnt de zon vaker dan in Nederland. In hoofdstad Athene schijnt de zon gemiddeld 2.700 uur per jaar. Op Rhodos, waar de meeste zonuren zijn per jaar, schijnt de zon bijna 3.000 uur per jaar. Per dag is dat gemiddeld meer dan acht uur!

    In de zomermaanden is het verstandig om tussen 10:30 en 16:00 uur de zon zoveel mogelijk te mijden. Dit is namelijk de periode waarin de zonkracht het hoogste is en tevens de warmste periode van de dag. Bescherm je goed tegen de zon in Griekenland en smeer je regelmatig in met zonnebrandcrème met een hoge beschermingsfactor. Aangeraden wordt minimaal factor 30 te gebruiken en regelmatig te blijven smeren.

    In juni, juli en augustus kan de zonkracht overdag oplopen tot 10. Dat is de maximale zonkracht die wordt gemeten en dat betekent ook dat je korter in de zon kunt blijven met zulke hoge waardes.

    Neerslag in Griekenland

    De meeste neerslag valt in Griekenland in de maanden december en januari. Dit is zowel op het vasteland als op de Griekse eilanden. In Kefalonia viel in het dorp Pailiki in september 2020 op één van 644 mm regen. Dat is meer dan wat er in één jaar in Athene valt. Dit was tijdens een medikaan. Het neerslagrecord in Griekenland staat echt op 6 september 2023. Toen viel er in 24 uur tijd in het dorp Zagora op Pilion liefst 754 mm neerslag. Dit heeft gezorgd voor grote en plotse overstromingen in het natuurrijke gebied op het vasteland van Griekenland.