We hebben een nieuw woord geleerd in het Grieks: αλυσίδες χιονιού, alisides gioniou: sneeuwkettingen. De autoverhuurder op het vliegveld van Athene kijkt ongemakkelijk. Sorry, zegt hij, ik weet niet hoe ze werken. We overtuigen hem ervan dat het ons zo nodig wel zal lukken.
In de winter naar Griekenland? Ja, absoluut een aanrader. Prima weer en weinig toeristen. Tijd om overal rustig rond te kijken en Griek te zijn met de Grieken. Zo rond half oktober gaan de meeste toeristische voorzieningen dicht. Restaurants sluiten de deuren, appartementencomplexen gaan in winterslaap. Toch is ook buiten het seizoen meer dan genoeg te doen. Musea zijn open, de Plaka en Monastiraki heel gezellig, veel eilanden prachtig én de skipistes geopend. Griekenland heeft zo’n vijftien prima skigebieden, verspreid over het land. Na de Parnassos bij Delphi stond dit keer voor ons Kalavrita, midden op de Peleponessos, op het programma.
Na drie uur rijden vanaf Athene richting Patras zijn we in Diakofto, waar we afbuigen naar Kalavrita. We zien het tandradtreintje omhoog puffen en passeren het klooster Moni Mega Spileo. We nemen er even een kijkje. Er liggen veel relikwieën, zoals de hand van de heilige Theodorus. De weg en Kalavrita zijn gelukkig sneeuwvrij. Het is een leuke plaats met veel voorzieningen. Zeker tien restaurants, vier apotheken, meerdere bakkers, een goed voorziene supermarkt én een aantal wintersportzaken. Want dat is toch waarom Kalavrita in de winter op de kaart staat: het skigebied op Mount Helmos. Onderdak is te vinden in diverse hotels en appartementen in en rond het dorp. De meeste zijn gebouwd van natuursteen en hout en voorzien van een open haard. Wij verbleven in Azaniaz en het brandende hout bracht ons al snel in de winterstemming.
Trieste geschiedenis
Net buiten Kalavrita staat het monument ter nagedachtenis aan het drama van 13 december 1943. Partizanen hadden in de omgeving tientallen Duitsers gedood of gevangen genomen. De Duitsers namen wraak. Alle mannelijke bewoners ouder dan 13 jaar werden buiten het dorp bijeen dreven en geëxecuteerd. De vrouwen en andere kinderen werden opgesloten in de school. Die werd in brand gestoken, net als de rest van het dorp. Alle kostbaarheden werden in de trein geladen en weggevoerd. De vrouwen zagen kans de ramen te openen en konden met hun kinderen uit de kerk ontsnappen. Buiten ontdekten ze de gruwelijke moord op hun zonen en mannen. Er waren slechts dertien mannelijke overlevenden. Men hun blote handen maakten de vrouwen graven voor hun dierbaren. Op matten wisten ze de lichamen te verslepen. De kathedraal, destijds verwoest maar later herbouwd, herinnert nog altijd aan deze zwarte dag. De klok staat er nog altijd stil op 14:32 uur, het tijdstip van het drama. De herstelde school is sinds 2006 een museum met alle informatie over de ‘Kalavrita Holocaust’.
Skicentum op Mount Helmos
Zo’n 14 kilometer ten oosten van Kalavrita ligt sinds 1988 een skicentrum. Op 1700 meter hoogte is een grote gratis parkeerplaats. Het skicentrum heeft acht liften en dertien skipistes, variërend in niveau van makkelijk tot knap lastig. De hoogst bereikbare top ligt op 2340 meter en de pistes hebben een totale lengte van 12 kilometer. De langste afdaling is 3200 meter met een hoogteverschil van 640 meter. Er zijn restaurants met terrassen, een skischool, skiverhuur en een EHBO-post. In het weekend komen veel Atheners naar het skicentrum, maar doordeweeks is het lekker rustig. Er staan nog geen honderd auto’s en wij wachten niet op de liften, maar de liften wachten op ons. De prijzen zijn heel redelijk. Een familieskipas kost ons € 40,- per dag. Ski’s, schoenen, stokken en een helm kosten per persoon € 18,- per dag.
Klooster, trein of grot
Is het een dag geen weer om te skiën, dan zijn er in de omgeving genoeg andere dingen te doen. Naast het museum en het monument zijn er meerdere kloosters te bezoeken. Bijvoorbeeld Agia Lavra, waar op 25 maart 1821 de aartsbisschop van Patras de Griekse vlag hees en daarmee het sein gaf tot de opstand tegen de Turken. De bewuste vlag is er nog steeds te zien, net als een geheime school uit de Turkse tijd waar men de Griekse taal en cultuur onderwees. Of maak een ritje met de tandradbaan op en neer naar Diakofto. Een geweldig avontuur van ongeveer een uur enkele reis door een prachtige kloof met een rivier, tunnels en watervalletjes. Ga voorin zitten voor het beste uitzicht. Mét kans op persoonlijk commentaar van de machinist of conducteur, wel in het Grieks. Halverwege kun je uitstappen op een tussenstation om vandaar in drie kwartier naar het klooster Moni Mega Spilaio te lopen. Of pak de auto en rij naar de Spilaio ton Lemnon. Deze Cave of the Lakes ligt op 17 km ten zuiden van Kalavrita. De grot heeft drie niveaus. Door de middelste stroomt een ondergrondse rivier. Van de 2000 meter die de grot lang is, kun je er via mooie loopbruggen 500 bezoeken. De grotten werden in de jaren 60 herontdekt en men doet nog steeds onderzoek.
Niet in het weekend
Het was overal uiterst rustig. Hoe laat we ook gingen eten, er waren nauwelijks andere gasten. “Wacht maar tot het weekend is”, hoorden we steeds. Wij genoten van lokale wijnen, kazen, honing en veel zelfgemaakte pasta. Deze specialiteiten worden ook verkocht in de winkels van het dorp. Samen met handgebreide mutsen en mooi houtwerk vormt dit het weer eens wat andere aanbod van souvenirs. Toen wij op zaterdagochtend richting luchthaven reden, begrepen wat men bedoelde met ‘wacht maar tot het weekend is’. De auto’s met nummerborden uit Athene reden in file de berg op om een paar dagen van de sneeuw te genieten. Dus onze tip: ga vooral naar Kalavrita, maar doe dat doordeweeks. Dan heb je alles voor jezelf. Het is wel handig als je een beetje Grieks spreekt, want buitenlandse toeristen zijn er nauwelijks. De menukaart was er vaak alleen in het Grieks. O ja, onze sneeuwkettingen hebben we niet nodig gehad. Gelukkig maar, want ondanks onze grootspraak aan het begin van de week, weten wij eigenlijk ook niet precies hoe ze werken…
