Wie Griekenland de laatste jaren heeft bezocht, heeft wellicht zelf geconstateerd dat het aanbod in etalages van de levensmiddelenwinkels duidelijk is veranderd. De grote winkels in Athene en andere grote steden bieden hetzelfde aan als in andere Midden-europese landen. De kleine specialistische winkeltjes in dorpen, op de markt of in straatjes van de bazars laten een ander beeld zien. Hier vindt men nog het kleurrijke beeld van de verschillende graansoorten in jutezakken naast ongesorteerd fruit en groente en uitgestalde vleeswaren op toonbanken.
Mythos, Alfa en Fix zijn heerlijke Griekse bieren en overal te koop
De olijfoogst is nog steeds zeer belangrijk. Olijven en olijfolie zijn niet alleen belangrijke exportproducten, in Griekenland wordt bovendien per hoofd van de bevolking meer olijfolie genuttigd dan waar ook ter wereld. Olijfgaarden bepalen het landschap. Corfu heeft bijvoorbeeld ruw geschat 3.000.000 olijfbomen. Bijna elk huishouden heeft een paar productieve olijfbomen. De binnenplaatsen zijn vaak overdekt met wijnranken en zelfs het kleinste gezin slaagt erin om van zijn eigen druiven wijn te maken.
In Griekse restaurants worden veel gerechten ’s ochtends bereid en warm gehouden tot de lunch en het avondeten. Grieken houden van eten dat niet te heet is en dat de toerist vaak te lauw zal vinden. Evenals andere Middellandse Zee-volkeren eten Grieken gewoonlijk laat. ’s Avonds blijven de meeste restaurants voor de toeristen tot 00.00 uur open, de Grieken zelf komen pas om 21.00 uur of nog later. Door de beperkte dessertkaarten in restaurants gaan veel Grieken na de maaltijd nog naar een café voor een drankje.
Groenten en fruit
Tot de meest gevraagde groenten behoren de rode en groene paprika’s, de aubergines en de pompoenen. Populair zijn ook de bloesems van de pompoen, die eerst in deeg gedompeld en vervolgens gefrituurd worden, net zoals de verschillende soorten courgettes en komkommers. Spinazie en andere, vergelijkbare bladgroenten zijn rijkelijk voorhanden en worden op allerlei manieren bereid.
Tomaten in verschillende vorm en grootte spelen een belangrijke rol in talrijke gerechten. Exotisch voor ons zijn de okra’s, kikkererwten en granaatappelen. Het sap van de granaatappel wordt vooral voor zoete nagerechten gebruikt, de pitten voor sommige sauzen.
Meloenen, watermeloenen, perziken, nectarines, kersen, citroenen en sinaasappels behoren tot de fruitsoorten die vooral in het hoogseizoen in overvloed te verkrijgen zijn.
Gedroogde vruchten
In de winkels vinden we een rijke keuze aan gedroogde vruchten: rozijnen, krenten, wal- en hazelnoten, pistachenoten, amandelen en pijnboompitten. Rozijnen zijn een belangrijk exportproduct van het Griekse eiland Zakynthos.
Griekse kruiden
Bijzonder aantrekkelijk voor ons Noord-Europeanen zijn de kruidenkraampjes. Peterselie, dille, oregano, basilicum, tijm, rozemarijn, munt en salie zijn in overvloed te verkrijgen langs de weg. Locals verkopen verse kruiden en deze zijn onmisbaar als je thuis lekker Grieks wilt koken. Wist je dat Griekse kruiden de meest gekochte Griekse souvenirs zijn?
Vlees
Het vlees wordt in het algemeen als gehakt of in kleine stukken gesneden aangeboden. De reden hiervoor is, dat het voor de introductie van de koeltechniek niet mogelijk was het vlees lang genoeg te laten besterven. Het verse vlees werd meteen in stukken gesneden en moesten zo snel mogelijk worden geconsumeerd.
Tegenwoordig kan men in de goede slagerijen het vlees op allerlei manieren gesneden krijgen.
Vis
Vis is in Griekenland in overvloed te verkrijgen. De laatste jaren is het aanbod minder geworden, mede door de vervuiling van de Middellandse Zee. Inktvis, calamares, zwaardvis en kleine visjes om te frituren zijn populair. Met deze laatste vissoort bedoelen we sardines, maar ook ansjovis staat frequent op de menukaart van vistavernes. Mosselen zijn andere zeevruchten die je in Griekenland kunt bestellen.
In de ochtend kiezen restauranteigenaren en hun koks zelf de vis uit in de haven van het Griekse eiland of bestemming op het vasteland. Kreeft wordt ook regelmatig aangeboden en gebruikt in verschillende Griekse gerechten
Zuivel
Het aanbod van zuivelproducten is de laatste jaren flink gestegen. Fetakaas (gemaakt van schapenmelk), de klassieke magere weikaas Mizithra ,de dikke yoghurt en Tzatziki (zie recepten) behoren tot de populairste zuivelproducten. Griekse yoghurt kun je tegenwoordig ook in Nederland in vrijwel elke supermarkt verkrijgen. Heerlijk als ontbijt met vers fruit, honing en noten.
Griekse wijn
Ongeveer 10% van de voor landbouw gebruikte gebieden bestaat uit wijngaarden; in totaal meer dan 200.000 hectare. Dat is goed voor 5 miljoen hectoliter wijn. De omvang van de wijnbouw is relatief gezien klein. Een groot deel van het land is onherbergzaam en hier is niets te verbouwen. Enkele wijnsoorten zijn:
Zitsa, gemaakt in het uiterste westen van Griekenland, is een frisse mousserende witte wijn van goede kwaliteit.
Domestika, gemaakt in het noord-westen van de Peleponesos, is een droge witte wijn.
Naoussa, gemaakt in Macedonie, is een van de eerste Griekse wijnen, levendige krachtige wijn met een goede houdbaarheid
Rapsani, gemaakt in Thessalie, een lichte en legenate rode wijn, wijngaarden liggen tegen de berg Olympus
Robola, gemaakt op Kefalonia, een prachtige, fruitige en elegante witte wijn, kwalitatief zoals goede Elzassers
Visanto, gemaakt op Santorini, varierend van fris en lichtvoetig tot rijk en zoet
Samos, gemaakt op Samos, rijke zoete muskaatwijn (een van de specialiteiten van Griekenland)
Retsina, gemaakt in Attika, Retsina is meestal wit en herkenbaar aan de harsaroma, de bekendste Griekse wijn.
Sterk alcoholische dranken
Naast wijn drinken de Grieken ook Ouzo. Het is een geliefd aperitief op anijsbasis dat wit kleurt als je er water bij doet. De Grieken drinken het puur, maar er wordt altijd een glaasje water bij geserveerd. De Griekse cognac heet Metaxa. Je kunt Metaxa krijgen in 5, 7 of 12 sterren variant. De sterren staan voor de kwaliteit van deze brandy. De laatste (12*) is de zachtste. De sterkste drank uit Griekenland is ongetwijfeld rak en tsipouro. Rakí wordt veel gedronken op Kreta. Tsipouro vind je overal in Griekenland en er zijn bestemmingen die hun eigen Grappa maken.
Likeuren zijn er in Griekenland ook volop te verkrijgen. In Patras op de Peloponnesos maakt men Tentoura. Een likeur van kaneel, die prima past bij een kop koffie. Van het eiland Chios komt de masticha likeur en op Naxos distilleert men Kitron een citroenlikeur. En zo zijn er ng meer lokale likeurtjes te vinden.
Grieks bier
Natuurlijk heeft Griekenland naast Amstel en Heineken ook haar eigen bier. Het bekendste merk is Mythos uit Thessaloniki. Het bier heeft een lichte nootachtige smaak. Naast Mythos zijn Alfa en Fix bekende biermerken in Griekenland.
Meer en meer wordt er op lokaal niveau gebrouwen in Griekenland. Veel Griekse eilanden hebben hun eigen brouwerij en lokale bieren. Ook leuk om te bezoeken en te proeven tijdens je vakantie.
Griekse koffie
De Griekse koffie is heel anders dan de Nederlandse. Let dus op als je koffie besteld op het terras tijdens je vakantie in Griekenland. Espresso en koffie wordt vaak vers gemaakt met koffiebonen, maar de Griekse koffie is vaak gemalen koffie met heet water. Frappe is ijskoffie en zeer populair bij de Grieken. Je kunt de Frappe zoet drinken met extra suiker of een bol vanille-ijs. Heerlijk, zeker op een warme zomerdag. Je drinkt de Frappe met een rietje overigens en met de nodige cafeïne. Tip drink de Frappe niet te snel leeg en neem zoals de Grieken de tijd voor je ijskoffie. Drink je je espresso zwart? Dan kun je tegen de ober “sketto” zeggen in het Grieks.
