Het Griekse eiland Lesbos is op de westelijke helft in tweeën gedeeld door de visrijke Golf van Kalloni. Dit is de grootste van de twee binnenzeeën op het eiland met een oppervlakte van 130km2, waar de unieke sardinesoort ‘Papalina’ talrijk in rondzwemt. Deze sardientjes uit Lesbos zijn volgens kenners de lekkerste in Griekenland, een delicatesse, en dus gingen we op onderzoek uit. We spraken met de ervaren visser Panagiotis Nanidis uit Skala Kalloni die hier al 62 jaar naar sardines vist en sinds 2019 voorzitter is van de professionele vissersbond ‘Makar’.
Op een vroege morgen naar Skala Kalloni
Op een vroege zonnige morgen, ergens begin juni, stapten we in onze huurauto op weg van Molyvos naar Skala Kalloni om Panagiotis en zijn crew te ontmoeten in de haven. Een ritje van net geen half uur en ’s morgens vroeg is het nog lekker rustig. Halverwege de nacht zijn ze traditioneel uitgevaren in de Golf van Kalloni om hun visnetten uit te gooien en weer binnen te halen. Precies op tijd, net na zonsopkomst, mochten we hun vangst op de kade bewonderen en tegelijkertijd zijn vissersboot waar hij apetrots op is.
Al meer dan 60 jaar vissen op sardines
Panagiotis begon met vissen op Lesbos in 1963 en maakte er vier jaar later zijn beroep van. De Golf van Kalloni heeft een speciaal ecosysteem en is een natuurlijke vis- en schelpdierenkwekerij door de rijkdom aan fytoplankton. Dit is overigens een combinatie van de Griekse woorden ‘fyton’ en ‘planktos’, is een zoutwateralg en dus een belangrijke voedselbron. De ‘Papalina’ sardines voeden zich hier met een grote diversiteit aan micro-organismen die zich ontwikkelen in de moerasgebieden rondom de binnenzee.
De sardines van Lesbos zijn uniek door het hoge zoutgehalte, de aangename temperatuur en de rijkdom aan voedingsstoffen in het zeewater van de Golf van Kalloni. Aan het begin van het visseizoen, rond 20 juni, zijn de Papalina’s idealiter zo’n elf centimeter groot en het smakelijkst. Traditioneel eindigt Panagiotis het visseizoen rond eind september op het Griekse eiland.
Sardine Festival van Kalloni
In het eerste weekend van augustus vindt jaarlijks het gezellige Sardine Festival van Kalloni plaats op het centrale plein van deze kustplaats op Lesbos. Dit jaar is dat van 1 tot en met 3 augustus en erg leuk om mee te maken als je hier op vakantie bent. En wie weet ontmoet je Panagiotis zelf. De organisatie van dit grote succesvolle gastronomische evenement startte 44 jaar geleden en is een wijze waarop locals hun rijke vistraditie van sardines vieren. Deze vrij kleine en dikke sardine met zijn speciale smaak en rijk aan omega-3 vetzuren, is de eerste vissoort in Griekenland die is opgenomen in de lijst van producten met een beschermde oorsprongsbenaming (PDO).
Panagiotis eet zijn sardines het liefst gezouten, wat ze lokaal wel ‘Greek sushi’ noemen, en met graad en al. Ook ‘plaki’, sardines uit de oven gemengd met tomaat, knoflook, uien en verse kruiden, is één van zijn favorieten. Beide gerechten gaan prima samen met een glas ouzo uit Plomari en witte ‘ladotyri’ kaas uit Lesbos.