Op Kreta maakt men nog steeds op traditionele wijze muziekinstrumenten. Bijvoorbeeld de Kretenzische lute, mandolin, ziuras, baglamas en ook de lyra.We spraken met Manolis Stagakis in Rethymnon op Kreta, waar hij in zijn authentieke werkplaats dagelijks Kretenzische lyra’s maakt en andere lokale muziekinstrumenten repareert. Leuk en interessant om een kijkje te nemen als je hier in de buurt bent tijdens je vakantie. Manolis heeft er tegenwoordig ook een heus museum van gemaakt.
Wat is een Kretenzische lyra voor instrument?
De Kretenzische lyra heeft de vorm van een halve peer en is origineel uitgerust met drie snaren. Dit in tegenstelling tot de viool, die vier verschillende snaren heeft en een andere formaat. Bij deze lyra ‘ontbreekt’ de eerste snaar van de viool en kent dus alleen de muzieknoten A, D en G. De peervorm van het muziekinstrument is door de grootvader van Manolis, die overigens dezelfde naam heeft, al in 1936 bedacht. Hij heeft het instrument tot in 1945 verder geperfectioneerd en startte in 1946 met het fabriceren van zijn lyra. Door heel Griekenland wordt tot op de dag van vandaag op de Kretenzische lyra’s van Stagakis muziek gemaakt. Dit varieert van klassieke tot traditionele muziek en het instrument wordt bespeeld door enkele grote Griekse artiesten.
Een kijkje in de workshop en het Stagakis-museum
‘Ik ben acht tot negen dagen bezig om de ‘body’ van een lyra uit hout te maken’, vertelt Manolis enthousiast. Hij gebruikt hiervoor het hout van de walnoot, moerbei en de ceder. Als je in zijn workshop in Rethymnon bent kun je hem misschien zelfs aan het werk zien. Hij en zijn collega’s laten je daar trouwens graag alle verschillende muziekinstrumenten horen, zodat je een gevoel krijgt hoe ze klinken. Natuurlijk mag je het zelf ook proberen. In het Stagakis-museum zie je alle fases van de ambachtelijke creatie van o.a. de Kretenzische lyra. Manolis heeft deze tentoonstelling trouwens gemaakt uit eerbetoon voor zijn vader en grootvader. Wil je zelf een lyra leren bespelen? Door heel Griekenland kun je hierin les krijgen, tegenwoordig zelfs online.
