De tunnel van Eupalinos (Efpalinos), ook wel door de Grieken geschreven als Efpalineio Orygma, was oorspronkelijk een watertunnel. Het is een technisch hoogstandje van maar liefst 1.036 meter onder de grond en ligt in de bergen op twee kilometer van het gezellige Pythagorion. De totale lengte van de waterpijplijn voor drinkwater uit de bergen bedraagt zelfs 2.385 meter. Deze bezienswaardigheid op Samos is slechts 1,80 meter breed en hoog en kun je dagelijks bezoeken. Ruim 1.100 jaar heeft deze tunnel van Eupalinos de kustplaats met destijds 20.000 inwoners voorzien van schoon (drink)water. Sinds 1992 staat deze tunnel ook op de UNESCO-lijst van werelderfgoederen.
De tunnel van Eupalinos is een oude ondergrondse watertunnel
Deze tunnel van Eupalinos is in 1882 ontdekt en maakt onderdeel uit van het antieke Pythagorion. De naam heeft deze tunnel te danken aan de gelijknamige bouwmeester uit het dorp Megara op het vasteland van Griekenland. Hij bedacht in de zesde eeuw voor Christus deze geniale constructie dwars door de berg Ampelos heen om drinkwater aan de kust te krijgen. Preventief, omdat door de berg heen de watervoorziening niet kon worden gesaboteerd door vijanden.
Ook het laatste stukje van de watervoorziening is ondergronds aangelegd. Dit maal niet om vijanden te weren, maar waarschijnlijk om hygiënische redenen. Noemenswaardig is dat het bronwater voor het de tunnel in kon stromen ondergronds moest worden aangeboord. En eerst 800 meter uit deze bron omhoog gepompt. Je kunt (een deel) de tunnel van Efpalinos dagelijks bezoeken, behalve op dinsdagen. Openingsuren zijn van 08:30 tot 15:30 uur en de entree bedraagt € 8,- per persoon.
Om het bouwproces van de tunnel van Eupalinos te versnellen besloot men om van beide kanten in de berg Ampelos en gelijktijdig te starten. Met alleen wat wiskundige beginselen wist hij een zeer nauwkeurige berekening te maken. Een uitzonderlijke prestatie zonder hulpmiddelen als een kompas, gedetailleerde landkaarten en hoogtemeters. Ze kwamen elkaar na vijf en een half jaar namelijk nagenoeg in het midden van de tunnel tegen.